Maliyetleri karşılanmadığı gerekçesiyle ilaç üretimi ve ithalatını kısan ilaç firmaları, bu kez de eczanelerin ilaç ödemelerinde vadeyi düşürmeye başladı. Hastaya verdikleri ilacın ödemesini 90 gün sonra alan eczaneler, ilaç şirketlerinin ödemelerini de bu vadede yapıyordu. Ancak şu anda ilaç firmalarının dayatması sonucu bazı ilaçların ödeme vadesi 30 ila 60 güne düşürüldü. Binlerce eczanenin karşı karşıya kaldığı bu sorunu Yeni Şafak’a anlatan Taşhan Eczanesi sahibi Eczacı Asım Günaydın, ödeme vadelerinin öne çekilmesinin hem hastaları hem de eczacıları zor durumda bıraktığını dile getirdi.
Yıllardır işleyen ilaç temin sisteminin mantığına anlatan Asım Günaydın, ecza depolarından temin ettikleri ilaçları, sistem üzerinden Sosyal Güvenlik Kurumu’na (SGK) satıp vatandaşa teslim ettiklerini ifade etti. SGK’nın 90 gün sonra ilaçlarım parasını eczacılara ödediğinin altını çizen Günaydın, sistemin 20 yıldır bu şekilde işlediğini ifade etti. Asım Günaydın, şunları söyledi: “Diyelim ki 1 Ocak ve 31 Ocak arası satın aldığım ilaçları depoya borçlu olarak alıyorum ve depoya 3 milyon lira borçlanıyorum. Aynı dönemde de 3 milyon liralık satış yapıyorum. Ben bunu fatura kesip SGK’dan alacaklı hale geliyorum. Bu fatura gittiğinde SGK bana 90 gün sonra yani mart ayında ödemesini yapıyor. Biz de depolara ödemeyi 90 gün sonra yapıyorduk. Sistem böyle çalışırken, son dönemde vadenin kısalmasıyla birlikte ödemelerde sorun yaşanmaya başladı.”
Daha önce de 30 ve 60 gün vadeli ilaç satın aldıklarını söyleyen Günaydın, “Biz bunları da ortalama 90 gün vadeli ödüyorduk. Ancak şimdi 30 gün vadeli olanın 30 gün sonra, 60 gün vadeli olanın da 60 gün sonra ödemesini istiyorlar. Ancak biz ecza sahipleri saktığımız ilaçların parasını SGK’dan 90 gün sonra alabiliyoruz” ifadesini kullandı. Günaydın, firmaların sıkıştırması nedeniyle zor durumda kaldıklarını dile getirdi.
Ödemelerin ilaç firmalarının istediği şekilde ödenebilmesi için eczanelerin sermayelerinin olması gerektiğini vurgulayan Günaydın, “Benim sermayem olsun ki ben o parayı karşılayabileyim ve parayı da uzun vadede SGK’dan sonra alayım. Şu an depo ve firmalar gelip bizi sıkıştırıyor” eleştirisinde bulundu. Bütün sektörün bu uygulama sebebiyle ayağa kalktığını ifade eden Günaydın, “O zaman SGK da bizden 30 gün vadeli aldığımız ilacın ödemesini 60 gün sonra yapsın demek durumunda kalıyoruz. Bugüne kadar nasıl geldiyse firmalar ve ecza depoları şimdi de sistemi o şekilde işletsin istiyoruz” çağrısında bulundu.
Eczacıların muhataplarının ilaç firmaları değil ilaç tedarikini sağladıkları ecza depoları olduğunu ifade eden Asım Günaydın, şu ifadeleri kullandı: “Depolar bazı dönemlerde müşteri toplamak için, bize teklif getiriyorlardı. 120 gün vadeli öde daha rahat edersin diyorlardı. Şimdi de ticari şartlar değişti diyorlar. Biz ilaçları 90 gün vadeyle aldığımız zaman sorun ortada kalmıyor. SGK’dan günü gününe paramızı alıp ödemelerimizi yapıyoruz. Bu durum sonucunda sermayesi olan eczane bende var ben bu ilaçları satıyorum der. 3-5 eczanenin cirosu artarken geriye kalan eczaneler dökülmeye başlar. Durum bu şekilde devam ederse eczaneler de tekelleşir. İlaç firmalarının bu dayatmaları da halk sağlığı için ciddi tehdit oluşturuyor.”
